De Nederlandse land- en tuinbouw hebben een prominente rol in de samenleving als producenten van voedsel en hoeders van het landschap en haar natuurlijke hulpbronnen. Om deze rol goed te kunnen vervullen, krijgen boeren en tuinders via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), naast inkomenssteun, ook vergoedingen voor het uitvoeren van vergroeningsmaatregelen.
De roep vanuit de samenleving om een land- en tuinbouwsector die een nog positievere bijdrage levert aan bodem, water, biodiversiteit, landschap en klimaat, klinkt steeds luider. Het GLB wordt na 2022 doelgerichter ingezet zodat boeren en tuinders op een effectieve en rendabele manier de doelen kunnen realiseren die de samenleving van hen vraagt.
Om in beeld te krijgen hoe dit concreet uitgewerkt kan worden voor de Nederlandse land- en tuinbouw en wat ondernemers nodig hebben om die verduurzaming in hun bedrijfsvoering verder vorm te geven op een manier die tegemoet komt aan hun inspanningen, zijn GLB-pilots uitgevoerd. LTO Nederland heeft het initiatief genomen om boeren en tuinders hierover te consulteren via de GLB-pilot Sectorale Bouwstenen.
VIDEO
GLB-pilot Sectorale Bouwstenen
Via de GLB-pilot Sectorale Bouwstenen hebben 2.200 boeren en tuinders de afgelopen twee jaar door middel van online enquêtes en bijeenkomsten aangegeven welke duurzaamheidsmaatregelen volgens hen doelmatig en effectief zijn in het nieuwe GLB en inpasbaar in hun bedrijfsvoering. De uitkomsten hiervan zijn samengevat in een sectorrapportage voor melkvee, akkerbouw en een aparte sectorrapportage voor de kleinere sectoren.
Met de maatregelenpakketten die in de sectorrapportages werden voorgesteld, zijn vervolgens zeventig ondernemers bezocht die we vroegen welke maatregelen ze toe wilden passen op hun bedrijf en wat ze van de vergoeding hiervoor vonden. Hieruit kwamen een aantal interessante aandachtspunten en tips voor verdere uitvoering.
Ook is er een werkgroep gevormd met boeren en tuinders en RVO die samen nagedacht hebben over het ontwerp van een boerderijproof aanvraagsysteem in het nieuwe GLB. De uitkomsten van deze werkgroep zijn vervolgens getoetst aan een grote groep boeren en tuinders via een online enquête. De uitkomsten van dit onderzoek worden binnenkort gepubliceerd op www.glbuitdepraktijk.nl/resultaten .
De Nederlandse invulling van het GLB komt in het Nationaal Strategisch Plan te staan (NSP). Om boeren en tuinders een stem te geven in de Nederlandse invulling van het nieuwe GLB, heeft de GLB-pilot de sectorrapportages ingebracht bij het schrijversteam van het NSP. Hiermee heeft de GLB-pilot een belangrijke bijdrage geleverd aan een boerderijproof GLB in 2023.
Voor boeren en tuinders
Ondernemers zullen vooral nieuwsgierig zijn naar welke maatregelen in hun sector en in hun regio het meest benoemd zijn. Hiervoor zijn infographics gemaakt. Akkerbouwers op klei gaven bijvoorbeeld aan mogelijkheden binnen het nieuwe GLB te zien voor extra organische stof en akkerranden. Melkveehouders op zand zagen daarentegen weer kansen voor blijvend grasland en winterbedekking langer dan verplicht. En fruittelers dachten aan extra organische stof en aangepast maaibeleid. Een samenvatting van de resultaten per sector en de complete rapportages zijn terug te vinden op www.glbuitdepraktijk.nl/resultaten .