Zoals het er nu uitziet gaat in 2023 de omgevingswet van start. Behalve dat er veel zal veranderen in het aanvragen van een vergunning, zal er ook in het heffen van leges wat gaan veranderen.
John Marcellis is adviseur bij ROBA Advies en neemt u mee door de veranderingen.
Bij de leges gaat het om drie onderwerpen: milieuleges, leges rond bouwen en leges voor bodemsaneringen. Milieuvergunningen en meldingen (omgevingsvergunning milieubelastende activiteit) mogen dus weer belast worden met leges.
Het bepalen van de hoogte van de leges voor de 3 onderwerpen is een aandachtspunt. Alle kosten die direct zijn toe te wijzen aan de dienst waarvoor leges geheven worden mogen, in rekening gebracht worden.
De kosten voor milieutaken en bodemsaneringen bestaan uit interne capaciteitskosten, externe kosten, doorbelastingen van andere gezagen (provincie, waterschap) en er mag een opslag worden gerekend voor overhead. Simpel gezegd, de kosten voor de afdeling vergunningverlening inclusief de onderzoeken die daar gedaan worden met een opslag voor de overhead ten behoeve van deze afdeling. De externe kosten zijn de bedragen die de Omgevingsdienst factureert aan de gemeente.
We weten dat gemeenten op dit moment behoorlijke bedragen kwijt zijn aan de omgevingsdiensten voor het controleren van een vergunningaanvraag. Tel daarbij de interne kosten en overhead bij op en je komt op bedragen die variëren van enkele honderden tot duizenden euro’s. Dit is natuurlijk afhankelijk van de complexiteit van de aanvraag.
De gemeenten kunnen in de legesverordening vaststellen welk deel van dit bedrag zij aan de ondernemer doorberekenen. Dit kan bijvoorbeeld middels een vastgesteld standaard bedrag (kleine wijziging, normale vergunning of grote uitbreiding). Het kan ook dat er een percentage van de kosten doorberekend wordt of het gehele bedrag. Iedere gemeente kan een eigen keuze maken hoe zij de leges gaan heffen.
De leges voor het bouwen, de huidige bouwleges, zullen ook veranderen. Doordat in de omgevingswet meer verantwoordelijkheden bij de architect komen te liggen, is de verwachting dat er minder bouwtechnische toetsen (bouwbesluit) door de gemeenten worden uitgevoerd. Dit geldt met name voor woningen. Ook zal de planologische toets meer worden gescheiden dan nu het geval is onder de huidige WABO. De tarieven zullen dus anders moeten worden opgebouwd waarbij het uitgangspunt wel hetzelfde blijft; leges moeten (op basis van circa 5 jaar) kostendekkend zijn. Daarbij geldt dat (net zoals nu) kleine bouwwerken de gemeente geld mogen kosten die zij dan weer gedekt zien door de grotere projecten.
We kunnen dus de conclusie trekken dat het duurder zal worden om in de omgevingswet een vergunning te verkrijgen. Heeft u op korte termijn plannen, dan kan het voordelig zijn om dit jaar nog een aanvraag in te dienen.
Ook gelet op de stalaanpassingen die de provincie Brabant verplicht stelt voor 01-01-2024 is het raadzaam om een aanvraag voor 01-01-2023 (de verwachte inwerkingtreding van de omgevingswet) in te dienen.
