Bij verkoop of koop van fosfaatrechten is het belangrijk om een aantal zaken goed te regelen. Marion Wouters, adviseur bij Arvalis, zet de belangrijkste aanbevelingen voor u op een rij.
Wilt u fosfaatrechten verkopen, dan dient u op 2 juli 2015 rundvee in uw bezit te hebben gehad. En op 1 januari 2018 een bedrijf in het kader van de Meststoffenwet. Vanzelfsprekend dient u gerechtigd te zijn de fosfaatrechten over te dragen. Let op: dit kan niet zonder meer als een derde aanspraak kan maken op deze fosfaatrechten zoals bijvoorbeeld een verpachter, een uitschaarder of een veehouder die zijn jongvee laat opfokken door een jongvee-opfokker. Hier zal ongetwijfeld nog jurisprudentie over volgen maar het is aan te bevelen om hier iets over af te spreken bij een overdracht.
Overdracht
Melkveefosfaatrechten zijn overdraagbaar. Er is sprake van een overdracht wanneer de rechten op een ander relatienummer bij RVO worden geregistreerd. Bij een overdracht vindt altijd een korting van 10 % plaats. Dit geldt niet bij een overdracht aan 1e, 2e of 3e graad bloed- of aanverwanten, bij erfopvolging of bij vorming van een maatschap of V.O.F. tussen man en vrouw (gehuwd of geregistreerd partnerschap). Hetzelfde geldt bij een samenwerking tussen ouder(s) en kinderen of tussen een natuurlijk persoon en een persoon waarmee bloed- of aanverwantschap bestaat in de 1e, 2e of 3e graad. Een korting vindt wel plaats bij inbreng in een BV.
Houdt er rekening mee dat een wijziging van een KvK-nummer ook tot gevolg kan hebben dat het relatienummer wijzigt en zo afroming plaatsvindt. Onderzoek dus vooraf de gevolgen van een wijziging van een KvK-nummer.
De overdracht van fosfaatrechten is niet gekoppeld aan het verwerven van extra grond. Bedrijven die extra fosfaatrechten kopen, dienen zich te realiseren dat – afhankelijk van de mate van intensiteit – zij ook moeten uitbreiden in grond op basis van de AMvB Grondgebondenheid.
Bij aankoop van fosfaatrechten is het aan te bevelen duidelijk de prijs (per kilogram) vast te leggen. Is dit de afgesproken prijs voor óf na toepassing van de korting? De koopprijs wordt altijd vermeerderd met 21 % BTW.
Leg ook duidelijk vast welk deel van de fosfaatrechten die in het lopende kalenderjaar worden overgedragen, gebruikt mogen worden door de koper. De verkoper kan immers in het lopende jaar een deel hebben benut. Geef ook aan wat er met de koopsom gebeurd als de Minister van LNV de referentie van de over te dragen fosfaatrechten op een later tijdstip aanpast. Verder dient u te regelen wie de leges van de overdracht bij RVO betaald. Dit is € 100,- per transactie. Doorgaans zijn deze voor de koper. Ook is het verstandig om een boetebepaling op te nemen voor het geval een partij weigert de overeengekomen afspraken na te komen.
Bij lease (tijdelijke overdracht), moet de huurder de rechten binnen een jaar weer terugleveren aan de verhuurder. In dat geval wordt de korting à 10 % maar één keer doorgevoerd. Is dit niet het geval dan volgt 2 maal een korting à 10 %.
Nadat de overeenkomst voor overdracht door beide partijen is getekend, kan de overdracht digitaal worden gemeld bij RVO. Vaak is het wenselijk dat betaling via een derdengeldrekening plaats vindt. Rust er een blokkaderecht op uw fosfaatrechten, dan moet de hypotheekhouder akkoord gaan met de overdracht van de fosfaatrechten van de verkoper. Normaal gesproken wordt de overdracht door RVO binnen 8 weken beoordeeld.
Fiscale gevolgen bij overdracht
Op de aangekochte fosfaatrechten kan door een koper lineair tot 1 januari 2028 worden afgeschreven. De verkoopwinst wordt bij de verkoper belast, waarbij de fosfaatrechten op 1 januari 2018 voor nihil op de fiscale balans worden opgenomen als er geen bedrag voor verkrijging is betaald. Toepassen van een herinvesteringsreserve (HIR) is mogelijk als de fosfaatrechten voor verkoop in het eigen landbouwbedrijf als bedrijfsmiddel zijn gebruikt. De Belastingdienst is op dit moment van mening dat dit niet geldt voor veehouders die deelgenomen hebben aan de stoppersregeling en nu hun fosfaatrechten verkopen. Bij toepassing van de HIR kan de boekwinst op fosfaatrechten op ieder ander bedrijfsmiddel worden afgeboekt met een afschrijvingstermijn van niet meer dan 10 jaar. Dit geldt ook bij staking van de melkveetak en omschakeling naar een andere bestaande activiteit binnen de onderneming, zoals bijvoorbeeld de akkerbouwtak bij een gemengd agrarisch bedrijf. Voorgaande is niet mogelijk als over de ondernemingsgrens heen in een andere bedrijfstak wordt geherinvesteerd. Wil men na de staking van de melkveetak een nieuwe onderneming starten, dan kan er belastingheffing optreden.
Binnen een samenwerkingsverband kunnen fosfaatrechten geruisloos worden overgedragen. Bij een bedrijfsoverdracht van ouders naar kinderen wordt de waarde van de over te dragen fosfaatrechten en de rest van de onderneming gewaardeerd. In de meeste gevallen zal voor geruisloos doorschuiven in de zin van artikel 3.63 Wet IB 2001 worden gekozen als aan de driejaarstermijn kan worden voldaan.
Wij realiseren ons dat het een complexe materie betreft waarbij aan veel zaken gedacht moet worden. Mocht u daarom vragen hebben of begeleiding wensen bij de koop of verkoop van fosfaatrechten, dan kunt u altijd een beroep doen op uw Arvalis adviseur.
