Wanneer mensen samen afspraken maken, worden deze normaal gesproken op papier vastgelegd om te voorkomen dat er later discussie ontstaat over de inhoud, ook niet na jaren.
Bekende voorbeelden in ons werk zijn maatschaps- of vennootschapscontracten, huwelijksvoorwaarden en testamenten. Dit zijn belangrijke afspraken die soms voor een lange looptijd gelden. Daarbij kan het wenselijk zijn om gemaakte afspraken later te herzien, bijvoorbeeld vanwege een veranderde persoonlijke situatie, nieuwe inzichten of gewijzigde wetgeving.
Veel voorkomende voorbeelden uit de praktijk
- Herwaardering van gronden
Veel ondernemers herwaarderen hun gronden met het oog op een mogelijke aanpassing van de landbouwvrijstelling. Gebeurt dit tijdens een maatschap met de opvolger, dan deelt deze mee in de (soms forse) waardeaangroei. Het kan zinvol zijn hierover aanvullende afspraken vast te leggen, bijvoorbeeld over de waardering bij bedrijfsoverdracht. Of dat deze herwaarderingswinst bij overlijden of het niet voortzetten van het bedrijf terugvloeit naar de ouders. - Waardeveranderingen tussen partners delen
Partners die trouwen leggen vaak in hun huwelijksvoorwaarden vast dat de waardeaangroei van het bedrijf volledig toekomt aan de inbrengende partner. Soms gaan zij na de bedrijfsovername samenwerken in een maatschap of vof. Na verloop van tijd, als er bijvoorbeeld een gezin is gesticht, kan de wens ontstaan om de waardeveranderingen te delen. Dit kan recht doen aan ieders inzet in het bedrijf en het gezin. Het aanpassen van huwelijksvoorwaarden of het herzien van afspraken in de maatschap of vof kan hiervoor uitkomst bieden. - Samenwerkingsverband tussen broers
Samenwerkingsverbanden tussen broers lopen vaak tientallen jaren. De afspraken worden meestal vastgelegd op het moment dat zij samen starten of het bedrijf van de ouders overnemen. Een belangrijk onderdeel hiervan is de waardering van ieders aandeel wanneer de samenwerking eindigt, bijvoorbeeld als een van de vennoten een opvolger heeft en de ander wil stoppen, of bij overlijden. In zo’n situatie rijst ook vaak de vraag wat de rechten van de partner zijn: kan zij de plek van haar man in de maatschap innemen en het bedrijf voortzetten? Soms wordt dit vastgelegd als overbrugging naar een mogelijke opvolging door de kinderen. Wordt er onderling niet gesproken over de toekomst en mogelijke aanpassingen, dan kan dit tot problemen leiden. - Afspraken met de opvolger
Samenwerkingsverbanden tussen ouders en opvolgers hebben vaak een lange looptijd. Gedurende deze tijd kunnen er zowel privé als bedrijfsmatig grote veranderingen plaatsvinden. Denk aan de opvolger die gaat samenwonen, de woonsituatie die verandert, de aankoop van grond of andere grote investeringen in het bedrijf. Het kan daarom belangrijk zijn aanvullende afspraken vast te leggen, bijvoorbeeld over de overnameprijs van aangekochte gronden. Dit geeft duidelijkheid en helpt bij een goede voorbereiding op de overname. - Wet- en regelgeving
Gewijzigde wetgeving of jurisprudentie kan aanleiding zijn om afspraken aan te passen. Zo heeft een recente rechterlijke uitspraak bepaald dat het zogenaamde gebruikersvoordeel – een voordeel dat ontstaat wanneer iemand grond tegen een lagere waarde kan aankopen op basis van afspraken in de maatschap – bij verkoop belast wordt. Dit gebruikersvoordeel valt niet onder de landbouwvrijstelling, aangezien het niet als waardestijging wordt gezien die ontstond tijdens de periode dat de grond geëxploiteerd werd, maar als voordeel op basis van contractuele afspraken. Als je maatschaps- of vof-contract afspraken bevat over lagere waardering bij overname door een vennoot, is het goed om te kijken welke aanvullende regelingen nodig zijn.
Afspraken kunnen op diverse plekken worden vastgelegd en dienen natuurlijk goed op elkaar aan te sluiten. Maar het begint altijd met het goede gesprek aangaan. Wil je meer informatie of weten wat wij voor je kunnen betekenen? Neem dan contact op met één van onze adviseurs:
Anja Roes-Kuijpers: 06-21212446 / anja.roes@arvalis.nl
Veronique Verdurmen: 06-29520243 / veronique.verdurmen@arvalis.nl
Thijs Tacken: 06-51490274 / ttacken@arvalis.nl
