Timon Dols maakte zijn 'eerste verkiezingen' als junior makelaar bij Arvalis mee. Wat viel hem op? Welke ontwikkelingen verwacht hij? En hoe moeten ondernemers hierop anticiperen?
Vanochtend vernam ik op de radio dat de verkenners alweer op pad zijn gestuurd voor de formatie van het nieuwe kabinet. Andere jaren was dit voor mij voornamelijk een ‘ver van mijn bed show’, maar deze keer komt de formatie veel dichterbij. Thema’s als de coronacrisis, de stikstofcrisis en de woningnood spannen de kroon.
Als we de krantenkoppen mogen geloven dan ligt er een enorme claim op de agrarische sector en met name op de veehouderij en de cultuurgronden. De mogelijke bouw van 1 miljoen woningen en de bijbehorende infrastructuur, de energietransitie, de stikstofcrisis en de beoogde natuurontwikkeling. Allemaal aspecten welke (in)direct invloed hebben op de veehouderij en het areaal cultuurgrond. De agrarische sector, en met name de bedrijven met een aanwezige bedrijfsopvolger, zullen de gevolgen voelen van het beleid de komende vier jaar.
Daarnaast zijn de vastgoedprijzen ondanks de coronacrisis in de afgelopen twintig jaar nog nooit zo hard gestegen. Ook het landelijk- en agrarisch vastgoed is in trek. Door de weeks wordt er thuis gewerkt en in het weekend zit men veelal ook thuis met de huidige omstandigheden. Vanzelfsprekend ga je dan anders kijken naar de woonsituatie, zowel binnen- als buiten. Meer rust en ruimte aan huis bleek dan ook voor veel mensen een uitkomst. Ondanks dat met name de politiek en de gemeentes verwachtte dat het platteland leeg zou lopen, blijkt de realiteit momenteel anders.
Het is dan ook geen verrassing dat een groot deel van de agrarische objecten die zich hiervoor lenen, momenteel aan particulieren of hippische ondernemers worden verkocht.
Naast de overheid, de particulier en de hippische ondernemer speelt de belegger ook steeds een grotere rol op de agrarische vastgoedmarkt. Dat geldt met name voor cultuurgronden die weer verpacht worden aan agrariërs. Al bij al wordt het voor de agrariër steeds lastiger om een goede grondbalans op te bouwen en te behouden.
De politiek heeft het beeld dat een (vrijwillige) opkoop- of stoppersregeling de uitkomst voor het probleem moet zijn. Een regeling waar agrariërs zonder bedrijfsopvolger wel aan mee willen werken, mits er vanuit de provincies en gemeentes ook wordt meegedacht en er voldoende budget beschikbaar is om te kunnen stoppen. Daarbij dient er vanuit de provincie en gemeenten ook meegeholpen te worden bij het toekomstbestendig maken van bedrijven met opvolgers, zeker op het vlak van grondposities. Veel te vaak kopen overheden alleen de gronden aan die nodig zijn voor het realiseren van een project. Ondernemers worden hiervoor uitgekocht en moeten op de vrije markt hun grondposities weer trachten aan te vullen.
De komende jaren zullen voor de agrarische sector een tijd van praten, onderhandelen en in actie komen zijn. Het landelijk- en agrarische vastgoed zal hier ongetwijfeld de nodige impact van voelen, zowel voor afbouwende als doorgroeiende ondernemers. Het is daarbij belangrijk dat de boer baas blijft op eigen land.
Heeft u nog vragen naar aanleiding van dit artikel? Bent u voornemens om landelijk- en agrarisch vastgoed te kopen of te verkopen, of heeft u advies of begeleiding nodig? Neem dan gerust contact met ons op.
